In december 1945 werd door
een Arabische boer bij het plaatsje Nag Hammadi in Egypte een
kruik gevonden met een vijftigtal (voor het merendeel Koptische)
oude geschriften. Dit waren teksten zoals het 'Evangelie van de
Waarheid', het 'Geheime Boek van Johannes', en het 'Gebed van
de apostel Paulus'. Maar ook 'verslagen' van gesprekken tussen
Jezus en zijn leerlingen. Van het in de kruik gevonden 'Evangelie
van Thomas' staat vrijwel zeker vast dat het ouder is dan de nieuwtestamentische
evangeliën. Niet alleen christelijke teksten bevatte deze
vondst. Zo zijn er joodse en hermetische geschriften bij. In alle
teksten is sprake van 'gnosis', in de betekenis van 'diepere kennis',
uitzonderlijke wijsheidsleringen uit de eerste twee eeuwen van
onze jaartelling.