Gebakken lucht schijnt een erg gewild artikel te zijn, tenminste als we de advertenties er eens op naslaan. Als consument worden we doodgegooid met nieuwe en vooral vernieuwde produkten die onze begeerte zouden moeten opwekken. Met name de wasmiddelen- en kosmetica-industrie weet er weg mee. Telkens verzinnen ze daar weer nieuwe wonder-ingrediënten waardoor onze was en wijzelf nóg weer mooier zouden worden. In de meeste gevallen is het echter schone schijn die bedriegt en de affaire rond een zekere witwasser heeft onlangs nog eens aangetoond dat belofte en werkelijkheid heel ver uit elkaar kunnen liggen.
In de audio-wereld hebben de adverteerders er ook een handje van op grote schaal gebakken lucht te verkopen. 'Volmaakt geluid klinkt breeduit' bijvoorbeeld, klinkt mij in de oren als de leuze van een fabrikant die zich moet opblazen om zich waar te maken richting koper. En net als de wasmiddelenproducenten weten de geluidsmensen ook van wanten waar het om mysterieuze afkortingen en dergelijke gaat. Zo wordt in dezelfde advertentie gestoeid met een 'MOS-FET eindtrap' en 'een super stabiel center mechanisme' en dan weet iedereen onmiddellijk waar het over gaat...
Niet alleen wordt nog wel eens de suggestie gewekt dat iets duurs ook goed is, maar ook dat ons hele leven kan veranderen als we ons inlaten met produkt X. Parallel aan wat sommige verzekeraars nog in 3 minuten moeten uitleggen, komt een audiomerk met 'Geef één minuut van uw tijd voor een muzikale ervaring die uw leven zal veranderen!' Deze merknaam is zo goed verkocht dat de (matige) kwaliteit van de produkten nauwelijks iets meer aan de faam kan afdoen. Het gaat namelijk om een systeem met hele kleine luidsprekers, die in vakkringen al snel melkpakken genoemd werden vanwege hun kleur en formaat, dat echter ondanks een relatief hoge prijs veel kritische luisteraars teleurstelt. Hopelijk hebben ze echter wel langer geluisterd dan de minuut uit de advertentie. Want wie zo snel koopt kan inderdaad zijn leven veranderen door zichzelf met een miskoop op te schepen.
Nog meer gebakken lucht waait er op het cd-front. Ter aanduiding van de gebruikte techniek staat op cd's iets vermeld in de trant van ADD of DDD. Hierbij staat de A voor analoog en de D voor digitaal. De eerste letter geldt de opnametechniek, de tweede de zogenaamde 'mastering', de mixage, en de derde de weergave. Ter verduidelijking: de weergave van een LP gebeurt analoog, ook als er digitaal, dat veel nauwkeuriger is dan analoog, is opgenomen. Uiteraard bestaan er goede èn slechte digitale opnames en dus cd's. Toch heerst onder het publiek de misplaatste opvatting dat elke willekeurige cd met de vermelding DDD beter is dan bijvoorbeeld die ADD, waarbij een analoge opname digitaal ge-remasterd is. Leuk voor de commercie, want dat betekent dus een grote vraag naar nieuwe, want digitale opnames. Overigens draagt een groot label nog bij aan de verwarring door nu opnames uit te brengen onder vermelding van DDDD. Maar dat gaat over iets heel anders, namelijk een bepaalde manier van opnemen die niets met het onderscheid analoog/digitaal te maken heeft.
En wat te denken van de cd's zelf? De muziek die we daarop horen, is namelijk zelden of nooit zo uitgevoerd. Uit de verschillende 'takes' worden de beste stukjes aan elkaar gezet en dat kunnen er wel 1000 in een uur muziek zijn! De druk van een 'live' op te nemen concert - dus met publiek - is tegenwoordig zo groot dat musici zelfs tranquillizers slikken en dus minder alert cq. geïnspireerd spelen. Kortom, tenzij we naar een concert gaan, worden we door de muziekindustrie aan alle kanten bedrogen.
PRISKA FRANK