Lang, lang geleden was het nog stil op deze aarde. Alleen het suizen van de wind was hoorbaar, maar er was niets en niemand om dat te horen. Toen er eenmaal mensen waren, ging het relatief snel; tijdsmeters zijn waarschijnlijk de vroegste overbodige mechanische uitvindingen die geluid maken. 'Hey Adam, what's that you're wearing on your wrist?', laat Paul Patterson Eva zeggen in zijn Time Piece, dat hij speciaal voor de King's Singers schreef. 'It's a watch'. En vanaf dat moment tikte en sloeg en ratelde en koekoekte Tijd zich door het mensenleven.
Anno 1993 wordt het westerse leven voor een groot deel door tijd of liever gezegd het gebrek daaraan geregeerd. En sinds Swatch zijn overigens zeer luidruchtige producten op de markt brengt, is er een nieuwe generatie horlogeverzamelaars opgestaan. Tot nu toe waren alleen de horlogeconcurrenten, oppiepers en slecht afgestelde gehoorapparaten de reden voor die standaardzinnetjes op de programma's van Muziekcenturm Vredenburg: 'Gelieve hoesten en andere storende geluiden tot een minimum te beperken. Signalen van horloges (afzetten!) kunnen musici en bezoekers veel overlast bezorgen.' Maar nu mengt genoemde fabrikant zich nog hoorbaarder in de strijd met een nieuwe stoorzender:' Als deze krant geluid gaf, zou u nu muziek horen' lezen we. Want de Musicall... met een melodie van Jean Michel Jarre is gelanceerd. 'Een genoegen om met muziek aan een afspraak herinnerd te worden in plaats van bliep... bliep.' Ik ben bang dat de muzikaliteit van de Musicall zich op hetzelfde niveau beweegt als die van de Stille nacht-spelende kerstkaart.
Wat ze nu maar moeten uitvinden, is een afstandsbediening om al dat gepiep weer tot zwijgen te brengen. Hoewel, je vraagt je zo langzamerhand toch al af of er nog plaats is in de ether met die zappende afstandsbedieningen, draadloze telefoons en radiografisch bestuurde deuren en speelgoed, radar en niet te vergeten de reguliere radio- en televisie zendgemachtigden al dan niet via satelieten. Dat dat allemaal maar goed gaat zo dwars door elkaar vind ik op zich al heel wonderbaarlijk. Het recht van de sterkste doet zich overigens wel steeds meer gelden. En dan komt er nog een heel draadloos computermodemnet overheen ook.
Misschien dat het 'daarboven' allemaal weer wat rustiger wordt als radio en televisie straks uitsluitend via 'de kabel' gaan, maar ondanks een potentieel tweede kabel- telefoonnet, dat al hoog en breed langs de rails van de NS blijkt te liggen, zijn de Nederlandse kabelnetten voor zover er al liggen niet opgewassen tegen de snel stijgende vraag en aanbiedingen. Daardoor worden er keuzes gemaakt voornamelijk op basis van de hoogte van de kijk- en luistercijfers.
Was de klassieke radiozender the Third Program van de BBC al lang niet meer zelf te ontvangen omdat de middengolffrequentie werd verruild voor een fm-plek, op de Utrechtse kabel is inmiddels BRT3, eveneens klassiek op de radio, eruit gegooid om plaats te maken voor notabene een Nederlandse zender, die sinds kort op een andere frequentie wordt uitgezonden. Op de sateliet-televisiekanalen kun je de capaciteit 'vullen' met radiosignalen - waarvoor je dan dus ook zo'n vreselijk schotel buiten nodig hebt - maar stereo is niet mogelijk, dus voor kwaliteitsmuziek is dit ongeschikt.
Stoorzender in deze materie is toch vaak juist de overheid met regelgeving:
en, ik heb me nu zitten afvragen of dat niet in strijd is met het recht
op vrije meningsuiting.
Wie het weet, mag het zeggen.
PRISKA FRANK