Naar aanleiding van een vrij ongewone advertentie van de Nederlandse Opera had ik het hier eigenlijk over kunst- en vliegwerk willen hebben. Voor de productie van Wagners 'Der fliegende Holländer' werd namelijk een steltloper gezocht, een professionele nog wel.
Eerlijk gezegd had ik me nooit zo gerealiseerd,
dat een dergelijk beroep bestaat. Ik ga er even vanuit dat ze bij de Opera
niet verwachten dat een van die Franse schaapherders, die op stelten lopen
om droge voeten te houden, zal reageren. En ook de Nederlandse aardbeienkweker
op stelten, wiens foto onlangs in de krant prijkte, heeft waarschijnlijk
wel iets beters te doen dan op hoge poten op een toneel vol zangers rond
te lopen. Overigens is het maar de vraag of de steltlopers zich en masse
voor deze buitenkans hebben gemeld, want in feite werd het onmogelijke
gevraagd: '... professionele steltloper
omgeving Amsterdam. Hoogte 1.75 m, losse armen...'
In de laatste, ook muzikaal roerige weken van
1992 overleed niet alleen pianist Malcolm Frager, maar werd ook bekend
dat Mozart hoogst waarschijnlijk heeft geleden aan het zogenaamde Tourette
syndroom, waardoor niet alleen zijn bovenmatige activiteit maar ook zijn
zich vaak in de anale sfeer bewegende taalgebruik verklaard zou zijn. Maar
ook daar wil ik het hier niet over hebben.
Deze keer maar weer eens een emancipatorisch
onderwerp.
Veel religies zijn buitengewoon intolerant ten opzichte van vrouwen,
ook waar het het uitoefenen van kerkelijk ambten betreft. Onlangs kreeg
in Nederland nog een vrouw ongelijk van de rechter nadat ze toelating tot
een seminarie had geëist. Die toelating had namelijk geen zin, omdat de
priesterwijding, die de opleiding zou moeten bekronen, voor vrouwen niet
is weggelegd.
Een prachtig, indringend en zelfs vaak komisch toneelstuk als Body
and Soul laat overigens zien hoe relatief een dergelijk onderscheid is.
Het behandelt de ethische conflicten, die ontstaan als een transseksuele
priester zich laat 'ombouwen', waardoor plotseling een tot priester gewijde
vrouw is ontstaan. Mag zo iemand nou wel of niet
het ambt uitoefenen?
Binnen de Anglikaanse kerk is dit probleem
inmiddels opgelost omdat vrouwen nu wel degelijk kunnen toetreden - een
gezin mocht je daar als 'godsdienaar' altijd al hebben. Maar de befaamde
college choirs - met als bekendste exponent het vijfeneenhalve eeuw geleden
door Henry VI opgerichte King's College Choir in Cambridge - zijn nog steeds
exclusief voor jongetjes. Zoals bekend zijn de Britten een volkje dat
zich graag vastbijt in tradities, maar zelfs rond een conservatief instituut
als deze koren wordt hier en daar gefluisterd over de vraag of meisjes
niet ook toegelaten zouden moeten worden. Voorlopig blijft het bij gefluister,
maar een keel-, neus- en oorarts, dr. Alan Ardouin, die eerder als medisch
begeleider bij de koorschool van Canterbury was betrokken, gaat uitzoeken
of er verschillen bestaan tussen (jeugdige) meisjes- en jongenssopranen.
Of zijn resultaten te zijner tijd meisjes ook
daadwerkelijk zullen helpen toegelaten te
worden tot deze koren is nog maar de vraag. Een deel van de ontroering,
die jongensstemmen teweeg brengen, schijnt namelijk te zitten in het tijdelijke
ervan. De baard in de keel is het definitieve einde, en daar zullen meisjes
nooit aan kunnen tippen.
PRISKA FRANK