DAGBOEK VAN
EEN KIEZER
"Dit
boek is opgedragen aan u,
dit boek is enkel en alleen geschreven voor u -
gij enkeling, midden deze wereld van barbaren."
Louis Paul
Boon, Zomer te Ter-Muren
Maandag 6
mei 2002, 18uur15.
Ik zit op mijn
kamer, drie hoog achter te
Nijmegen, een column te schrijven over de bedenkelijke bouwconnecties
van
minister Annemarie Jorritsma. Op de achtergrond staat het NOS-journaal
aan.
Voordat de presentator het afkondigt, heeft hij nog een zojuist
binnen gekomen
bericht. Radio1 meldt een incident met Pim Fortuyn. Hij zou zijn
neergestoken.
'Meer nieuws daarover volgt in 2 Vandaag.'
Neergestoken
blijkt neergeschoten. De camera's zoomen in op het lichaam.
De dood is live op tv. Mijn gsm rinkelt de eerste driekwartier
bijna onafgebroken,
tot ik voor het eerst opsta en hem uitdruk. Mijn ogen blijven
op de televisie
gericht. Er volgen eindeloze extra-journaals, die registreren
hoe de straten
in Nederland zich vullen met boze volksmassa's.
Wekenlang verschijnen
er personen op tv, als woordvoerders van de
boze volksmassa's, die vertellen wat 'de gewone mensen, het volk,
de
burgers' en zelfs 'iedereen' vindt. Razendsnel leer ik dat ik
zelfs niet tot
die 'iedereen' blijk te behoren.
De schoten van
een dan nog anonieme schutter, hebben een olievat
getroffen, dat blijkbaar in elk land bestaat. Revolutie?! Voor
Nederlandse
begrippen: ja.
Een eenzame schutter,
blijkt niet voldoende voor de massa om als zondebok
te gelden. 'De kogel kwam van links!' 'Melkert Moordenaar!'
Tot de 'linkse elite' die ineens de schuld van alles was, kan
ik mijzelf
moeilijk rekenen. Links ja, maar elite? Ik heb geen abonnementen
op
opiniebladen, of op dagbladen als de Volkskrant of het NRC-Handelsblad...
al was het maar omdat ik er geen geld voor heb... dus laat staan
dat ik
er voor schrijf...
Ik ben principieel geen lid van een politieke partij, dus ook
niet van één van die plotseling verfoeide linkse
partijen. Niet, zoals Pim zelf, van de PvdA, die het
waagde om hem in al die decennia dat hij lid was, geen prominente
rol te geven. En al helemaal niet van GroenLinks,
dat het waagde om een betere debater dan Pim aan te stellen als
lijsttrekker, waardoor Zijn Boodschap geregeld in de knel kwam.
Een milieu-activist, zoals schutter Volkert, ben ik evenmin.
Of is bijvoorbeeld het voordragen van gedichten op een Niet-Winkel-
Dag met terugwerkende kracht een terroristische daad geworden?
Toch zag ook
ik, tot en met de begrafenis, de volksmassa's op het
beeldscherm op mij afkomen, alsof ze op weg waren om iemand te
lynchen.
Zonder dat ik wist wie die iemand kon zijn.
Alle belangrijke
Nederlandse politici kregen verplicht dag en nacht
persoonsbeveiliging.
De moord op iemand die zich opwierp als verdediger van het vrije
woord,
werd door zijn aanhangers gebruikt, om iedereen die een andere
mening
had dan hun, te intimideren.
Een politieke stroming die zich inzette voor de leefbaarheid
van Nederland,
creëerde binnen een paar uur een, voor mij, onleefbaar hard
klimaat.
De eerste anderhalve
dag na de moord heb ik op mijn kamer, voor de
tv gezeten, in volslagen verwarring. Alsof de wereld plotseling
gek was geworden.
Alsof de neutronenbom was gevallen en mijn kamer de enige veilige
plek in Nederland was.
Tot gelukkig mijn koelkast leeg was en ik wel weer in de buitenlucht
moest komen.
Het was lente
in Nijmegen. De zon scheen, overal liepen vrolijke mensen,
in de hoeken van de parken stonden vrijende paartjes. Een meisje
met
een klapper in haar handen, vroeg mij of ik lid wilde worden
van Greenpeace.
Toen ik op die vraag antwoordde door in de lach te schieten,
keek ze
mij verbaasd aan.
Een uur later kwam ik weer thuis, zette de tv aan en zag weer
de woedende massa's. Op weg
naar ergens.
Het weekend daarop
ging ik naar Groningen. Onderweg bestaarde ik
de eindeloze lege vlaktes, van boerenvelden en natuurgebieden.
Bij een
benzinestation, werd ik via de kranten weer geconfronteerd met
de
volksmassa's, die beweerden dat Nederland vol zou zijn.
15 mei: De revolutie
voltrekt zich via de stembus. De PvdA, kort hiervoor
zelfs in de peilingen nog de grootste partij van Nederland, is
ineens een
scheldwoord geworden en behaalt een legendarische nederlaag.
De LPF verplettert het record van de grootste nieuwe partij in
de tweede
kamer en behaalt 26 zetels.
In de naam van de democratie, besluiten het CDA en (met forse
tegenzin)
de VVD, om een regeringscoalitie te vormen met de LPF. De coalitie
houdt 87 dagen stand. Gezien de kwaliteiten van de gemiddelde
LPF'er,
is dit nog wonderlijk lang. De tweede kamerfractie blijkt te
bestaan uit een
verzameling mensen, waarvan het merendeel evenveel van politiek
begrijpt
als ik van judo begrijp. Het verschil is echter, dat als ik judo
op tv zie,
ik meteen naar een andere zender zap. In hun geval zouden zij,
met mijn judo-kennis
echter solliciteren naar het bondscoachschap van de judo-bond.
Hun motto:
'Want ik zeg
wat ik denk
en ik doe
wat ik zeg!'
Waarna meestal
de conclusie luidt:
Had eerst maar even wat beter nagedacht!
Nu zijn er dus
alweer nieuwe verkiezingen uitgeschreven. Hoewel ik mij
in 2000 al had voorgenomen, om de politiek in mijn schrijfsels
te verminderen,
omdat er in Nederland niets meer was om echt voor te vechten,
omdat je in
dit consensusland, zelfs met de beste bedoelingen, met radicalisme
meer
verpest dan je ten goede zou kunnen veranderen (en goede kunst
en
consensus gaan niet samen), terwijl mijn woorden op het wereldleed
weinig invloed zullen hebben... toch hield ik het gevoel, dat
ik iets moest doen.
Maar nee, ik zal geen kogelbrieven versturen, geen protestmarsen
organiseren
en al helemaal geen nieuwe politieke partij oprichten.
Ik zal mij beperken tot wat ik kan: Ik schrijf mijn dagboek,
zoals altijd.
Alleen kies ik nu dagelijks het deel van die aantekeningen, dat
betrekking
heeft op de komende verkiezingen en bewerk het tot iets dat hopelijk
leesbaar is.
Voor wie het lezen wil...
Daarom: Welkom
in het dagboek van een kiezer!
Woensdag 1
januari 2003
Welkom in 2003.
Het uitroepteken achter de bovenstaande zin, heb ik bij nader
inzien maar
gebackspaced en vervangen door een punt.
Als je de media en de politici moet geloven, leven we momenteel
immers
in barre tijden en belooft het nieuwe jaar weinig beterschap.
Om maar een paar
voorbeelden te noemen:
Onze economie groeit volgens het CPB dit jaar met minder dan
een procent!
Er worden bijna dagelijks nieuwe politieke stromingen gepresenteerd
om dit land weer 'Leefbaar' te maken! Zelfs volgens de paus heeft
God ons verlaten!
Maar...
Laat ik eerlijk zijn: Ik begrijp het allemaal niet helemaal meer.
Ik weet het: Iets niet begrijpen past niet bij de nieuwe tijdgeest.
Als er ergens een
probleem is, gaat het er nu om, dat je zo hard mogelijk roept,
wat je ervan denkt.
Oplossingen zijn alleen welkom, als ze in een 'soudbite' te vangen
zijn.
Begrip? Die term is oude politiek.
Maar toch:
Zo begrijp ik niet waarom God ons, na al die millennia van oorlog&honger,
juist NU ineens zou verlaten. Ook van die economische ellende
begrijp ik
weinig: Nederland behoort al decennia lang bij de aller rijkste
landen ter
wereld. Dan komt er een wereldwijde economische crisis en dan
volgt het
nieuws dat onze economie ook komend jaar nog blijft groeien...!
Misschien zelfs met bijna een hele procent!
Nederland weer Leefbaar maken? Het Nederland van de jaren '90
was voor
de meeste mensen juist één van de allerleefbaarste
plekken op aarde sinds
Het Hof Van Eden!
Waarom dacht je dat tot kort geleden zo veel asielzoekers juist
ons land opzochten?
Waarom dacht je dat de Nederlanders zelf tot kort geleden uit
internationale
enquêtes het gelukkigst bleken? Of logen ze soms hun eigen
antwoorden?
Natuurlijk was
er nog steeds genoeg te verbeteren aan dit land. Maar daarbij
moest je dan altijd in het achterhoofd houden dat dit gezapige
consensusland
in een wereld en een geschiedenis vol oorlog & honger &
andere ellende
een oase van leefbaarheid was.
Maar nee. Anderhalf
jaar geleden, zo rond de aanslagen op de WTC torens
in New York, begon er een media-offensief van een verzameling
ras-
opportunisten, die op hun oude dag nog één keer
wilden vlammen in de
politiek. Omdat het bonte gezelschap van ex-PvdA-politici, ondernemers
en een Elsevier-columnist nauwelijks gezamenlijke standpunten
bleek te
hebben, richtten ze zich in eerste instantie vooral op het marketingsucces,
dat de holle term Leefbaar de jaren daarvoor had bij lokale verkiezingen.
Leefbaar Nederland.
Het klinkt als een constatering, maar het bleek juist het
doel van de partij te zijn. Leefbaar Noord-Korea, Leefbaar Bangladesh,
Leefbaar Israel, Leefbaar Palestina, Leefbaar Syrië, Leefbaar
Irak, Leefbaar
Afghanistan, Leefbaar Polen, Leefbaar Albanië, Leefbaar
Angola, Leefbaar
Burkina Faso... Leefbaar Nederland. Leefbaar Utrecht. Leefbaar
Beiroet,
Leefbaar New York, Leefbaar Ouagadougou, Leefbaar Dakar, Leefbaar
Bagdad, Leefbaar Hilversum.
Zij bepaalden dat wij niet gelukkig waren en... in de plaats
van dat ze uitgelachen
werden... waren ze de aanleiding voor een ongekende revolutie
in de
Nederlandse politiek.
Het is 2uur37.
Terwijl ik dit hier zit neer te typen, ligt Bart onder de computertafel,
met de staart tussen zijn benen, te schuilen voor het vuurwerk
dat buiten knalt.
Verderop in de schemerdonkere kamer, zie ik een schaal met een
laag poedersuiker, waar
ooit oliebollen op lagen. Daarnaast staat de champagnefles, waar
nog net
een half glas in zit. Ik pak het en schenk het in.
Donderdag
2 januari 2003
Vanochtend stonden
er weer de jaarlijkse foto's in de krant van Nederlanders
die het nieuwe jaar vierden met een duik in de Noordzee: De Nieuwjaarsduik.
Ik heb nooit iets begrepen van die 'Nieuwjaarsduik'. Enig cynisme
is mij echt
niet vreemd, maar om nou de eerste dag van het nieuwe jaar te
gebruiken om
een poging te doen om, met duizenden tegelijk, in ijskoud zeewater,
collectief ziek te worden... Nee.
Ik kan mij herinneren dat er van mijn middelbare school ook elk
jaar een
bus naar daar reed. Ooit werd zelfs mij nog gevraagd of ik misschien
ook
zin had om op 1 januari mee te gaan.
Ik kan mij gelukkig niet meer herinneren wie mij zo slecht kende
om mij die
vraag te stellen, maar ik weet nog wel het antwoord op mijn wedervraag:
'Waarom?'
'Ach, weet-ik-veel. Gewoon leuk, iedereen doet het toch!'
Jaja, iedereen doet het, dus...
Gewoonlijk ging
dit nieuws-item voor de rest langs mij heen zoals het jaarlijkse
item, dat het eerste koekoeksei gevonden is. Dat zou dit jaar
weer zo geweest
zijn, ware het niet, dat er 2 politieke partijen aankondigden,
gebruik te maken van
dit evenement om hun verkiezingscampagnes te beginnen!
De LPF en de VVD willen zich blijkbaar politiek profileren via...
DE NIEUWJAARSDUIK?!?!?!
Welke gedachte
moet er bij die beide partijen hebben gespeeld,
toen ze, onafhankelijk van elkaar, op een vergadering besloten
om daar,
tussen die duizenden bevroren mensen in zwemkleding, campagne
te gaan voeren? 'Als er maar veel mensen zijn, dan kunnen wij
laten
zien dat wij ook onder het volk komen!'?
Waar Gerrit Zalm
zich bij de Nieuwjaarsduik nog afzijdig hield en zich
beperkte tot het uitdelen van erwtensoep aan de deelnemers, ging
Mat
Herben gisteren (zich hardop afvragend 'waar zijn de camera's?')
met de
menigte mee, te water.
Terwijl ik met
verbazing zat te kijken naar dit item op het journaal, begreep
ik ineens, waarom juist de drie zelfbenoemde rechtse volkspartijen,
die beweren te weten wat 'leeft onder de mensen', het referendum
hebben
afgeschaft.
Waar progressieve partijen nog enig geloof hebben in de goedheid
van
de mens, weten de rechtse partijen blijkbaar maar al te goed,
wat er onder
hun kiezers broeit... en hebben ze daar zoveel vertrouwen in...
dat ze er
wel voor waken om dit volk ook maar enige werkelijke inspraak
te geven.
Tegenwoordig
gaat dit blijkbaar zelfs zo ver dat ze liever stemmen trekken
via een nieuwjaarsduik (of nog bedenkelijker: via het bezoeken
van
wedstrijden van voetbalclubs, waar hun partijvoorzitter zakelijke
belangen
Vrijdag 3 januari 2003
Waargh! Ik moet
het bekennen: sinds ik vanochtend (veel te vroeg) wakker werd,
zit er een zeurende spanning in mijn maag. Zo'n spanning die
ik vroeger als kind
had, als er later die dag een belangrijke sportwedstrijd was.
Tegenwoordig ben ik
gelukkig volwassen genoeg om te begrijpen dat belangrijke sportwedstrijden,
net als
sinterklaas en de paashaas, niet bestaan. Toch is die spanning
er weer. Waarom?
Vandaag wordt het eerste grote lijsttrekkersdebat gehouden. Op
rtl4. Frits Wester heeft een
herkansing voor het tenenkrommende soundmixshowdebat, dat hij
voor de vorige
verkiezingen organiseerde.
De deelnemers
zijn de lijsttrekkers van de 4 grootste partijen volgens de
peilingen: CDA, PvdA, VVD en SP.
Door deze beperking tot 4 deelnemers, zijn er 2 opvallende afwezigen:
De LPF en GroenLinks.
Persoonlijk vind ik het jammer dat Femke Halsema van GroenLinks
niet mee
doet. Hoewel ik waarschijnlijk nooit op haar partij zal stemmen
en er weinig
Nederlandse linkse politici zijn, waar ik het de afgelopen jaren
zo vaak mee oneens
was, als met Halsema, over onderwerpen als positieve discriminatie,
vrouwenemancipatie en criminaliteit, wekte ze toch keer op keer
bij mij
sympathie door haar vaak buitengewoon impopulaire standpunten,
sterk te
verdedigen, in de tweede kamer en in talkshows, waar haar opponenten
meestal Boze Blanke Mannen waren.
Halsema op haar beurt, zegt het te betreuren dat LPF-lijsttrekker
Mat Herben
niet is uitgenodigd 'om verantwoordelijkheid te kunnen nemen'.
Ach, misschien is het uit menselijk oogpunt maar beter voor Mat
dat hij niet
mee doet. Wie kan immers de puinhopen van een half jaar LPF verdedigen?
Zeker hij niet. Zelfs zijn eigen fractie moest toegeven dat hij
ongeveer de
zwakste debater uit de tweede kamer was, wat er aanleiding voor
was om hem
afgelopen zomer enige tijd te dumpen...
Helaas voor Thom
de Graaf, rept nauwelijks nog iemand over het feit dat zijn
D66 er voor het eerst sinds mensenheugenis niet meer bij is...
===
"Zalm haalt Wiegel van stal" zo meldt NOS-teletekst
pagina 101. Voor het eerst sinds 1981 zou dit orakel weer een
actieve rol in de landelijke politiek gaan spelen. In ieder geval
zal hij Zalm ter zijde staan in de campagne, maar daarna ziet
hij voor zichzelf ook wel een rol als... formateur. Terwijl ik
de bla-bla-blaaskaakcitaten van Wiegel lees en ik... is mijn
rechterduim zo wijs om op de rode knop van de afstandbediening
te drukken. Uit.
HET DEBAT
OP RTL4
Frits Wester:
'Is Nederland vol?'
Gerrit Zalm: 'Ja.'
Eigenlijk moet
ik nu zeggen, nadat ik van de verbijstering ben bekomen:
Geen commentaar.
Maar bij nader inzien, eigenlijk deel2: Een jaar geleden zou
zijn VVD
de heer Fortuyn of drs. Hans Janmaat nog voor de rechter hebben
gesleept na zo'n uitspraak.
Buiten deze vreemde
opmerking, bewees Gerrit Zalm in zijn eerste grote
debat als lijsttrekker, de boekhouder te zijn, wiens wereld eigenlijk
altijd
alleen maar uit macro-economische cijfers heeft bestaan. Deze
man
is niet serieus te nemen als lijsttrekker van een politieke partij.
Hij was van alle vier de deelnemers verreweg het minst aan het
woord.
En dat was maar goed ook: Als-ie al eens aan het woord kwam,
slaagde
hij er bijna telkens in om domme dingen te zeggen.
Zo bleek hij
niet te begrijpen dat een partij (de sp) sterk voor integratie
is, maar tegelijk
niet hardvochtig tegen immigratie is. Ook slaagde hij er in om
tijdens een debat
over veiligheid, het stijgende aantal winkelovervallen allereerst
'inderdaad een groot
economisch probleem' te noemen. Zijn gebrek aan kennis over buitenlandse
politiek bewees hij, door als reactie op het voorspelbare 'Tegen'
van de SP
aangaande een mogelijke aanval op Irak.... van alle ontelbare
mogelijke
voorbeelden die de geschiedenis biedt... juist met Milosevic
aan te komen dragen.
"Als het aan de SP had gelegen, was Milosevic NOG aan de
macht geweest!"
Pardon: Als er juist één goed voorbeeld is van
het averechtse gevolg van NAVO-
bombardementen, dan is het wel de Kosovo-oorlog... die (en nu
citeer ik de
servische oppositie) het wankele regime van Milosovic met een
jaar extra
verlengde...
Het was het Servische volk zelf, dat Milosovic na verkiezingsfraude
alsnog
verjaagde... ONDANKS en niet dankzij de Navo-bombardementen.
En zelfs wie het hier niet helemaal mee eens is, zal dit voorbeeld...
*STOPROB*
Goed, we zaten in een debat over de Nederlandse politiek.
Waar ik vanochtend al neer typte een spanning te voelen, alsof
er vandaag een
belangrijke sportwedstrijd zou zijn... besloot RTL4 het helemaal
maar als een
voetbalwedstrijd te brengen, met een voor- en nabeschouwing en
tussendoor
vanzelfsprekend pauzes voor de reclame. Het valt nog mee dat
er geen melding van supportersrellen werd gemaakt. Maar tja,
de LPF deed dit keer dan ook niet mee.
Aan Zalm heb
ik meer dan genoeg woorden vuil gemaakt. Zeker voor de
grote verliezer. Een andere verliezer, maar dan op een ander
niveau, was
Balkenende. Maar dan vooral omdat zowel zijn antwoorden als zijn
lichaamstaal
steeds de angst om te verliezen uitademden. Hij deed goed zijn
best om met zo
veel mogelijk woorden zo weinig mogelijk te zeggen en koesterde
de peiling van
eerder deze avond, waarin hij met het CDA slapenderwijs naar
52 zetels steeg.
Het werd pijnlijk duidelijk waarom Balkenende zo veel aanvragen
voor debatten
in de komende weken heeft afgewezen...
Met 2 zulke deelnemers
was de objectieve conclusie van dit debat simpel,
zoals NOS-teletekst pagina 101 amper een minuut na afloop
al meldde: "Bos en Marijnissen scoren in debat".
Tussen die twee is het vervolgens een kwestie van smaak en opvattingen
wie je als persoonlijke winnaar kan aanwijzen.
Omdat Marijnissen zich over de meeste thema's al duizenden malen
heeft uitgesproken, klonken zijn antwoorden soms, ondanks zijn
losse
enthousiasme, als een grijsgedraaide plaat, terwijl Bos zich
op veel
punten voor het eerst duidelijk uitsprak.
Om deze dag af te sluiten met wederom een sportvergelijking:
Zou dit soms een
poging zijn van Bos om pas in deze laatste weken van de campagne
te pieken?
Zaterdag 4
januari 2003
Het is kwart
voor zeven 's ochtends. Het is de ochtend na Het Eerste Grote
Debat.
Ik heb vannacht alweer slecht geslapen. Het laatste tijdstip
dat ik nog op de klok las,
was 3uur07. Amper drie uur later zat ik alweer te lezen.
Nee, het weinige slapen is geen gevolg van een plotselinge opwinding
vanwege dat
debat. Ik heb al een paar weken last van hardnekkige slapeloosheid.
Waarschijnlijk
omdat er de laatste tijd nog maar weinig is, dat mijn leven enige
regelmaat geeft.
Maar toch...
het eerste dat ik pakte om in de vroege ochtend te lezen, was
mijn aantekeningenschrift, vol nauwelijks leesbare notities,
die ik de laatste dagen dwangmatig maak, van alles wat ik zie,
hoor of denk over de verkiezingscampagnes.
Toen ik na las wat ik vannacht nog in dat schrift en in deze
computer over het
debat had geschreven, merkte ik hoe zeer mijn observaties, die
oprecht objectief
bedoeld waren, in de werkelijkheid, zoals (inderdaad... al weer...)
bij een supporter
tijdens een voetbalwedstrijd, heftig ingekleurd waren door mijn
sympathie voor het
rode team of, zoals debatsleider Frits Wester verschillende keren
opmerkte:
'het team zonder stropdassen'.
Wat mij in ieder
geval duidelijk lijkt is, dat Bos is meegevallen. Balkenende
daarentegen, leek mij, gezien zijn duidelijke angst voor het
debat, een overduidelijke verliezer.
Maar tot mijn verbazing verklappen mijn nachtelijke aantekeningen,
dat er vannacht enige tijd op NOS-teletekst heeft gestaan dat
demissionair MP JPB volgens een enquête juist de winnaar
van het debat was...
Tja, dat is het nadeel van politiek: Elk oordeel is politiek
gekleurd...
(Maar goed, die enquête was op het internet, dus ik vermoed
òf een cda-hacker of een cda-mailingliststemactie of iets
dergelijks...)
Zoals Femke Halsema
in Nova sprak, naar aanleiding van het debat:
'Als je Balkenende hoort... dat is de echoput van Nederland.'
Volgens de Gelderlander
zal Emile Ratelband, als hij bij de tweede kamer verkiezingen
geen zetel haalt, naar Australië emigreren, om daar poffertjes
te gaan verkopen.
Dan zou de hele Ratelband-goes-politics-soap dus toch nog een
positief gevolg hebben...
en dan zou hij de eerste 'Nieuwe Politicus' zijn, die ook werkelijk
iets doet voor de
leefbaarheid van Nederland.
Hoezo ouderwetse
polarisatie? Bij Knevel Op Zaterdag had de EO de heren Van Agt
en Wiegel uitgenodigd, om nog eens gezellig te babbelen over
hun rampkabinet.
Onder de ongekend welwillende leiding van Andries Knevel groeide
de uitzending
uit op een genante, geregisseerde reclamespot voor een nieuw
CDA-VVD-kabinet.
Het dieptepunt was het moment waarop de drie heren na afloop
van het gesprek
zogenaamd spontaan buiten nog gezellig een eindje gingen lopen,
waarbij op de
achtergrond eigenlijk al een eind-tune liep, maar het gesprek
van de drie heren
toch nog even harder werd gezet, toen de heer Van Agt benadrukte
dat hij hoopte
dat 'de kiezer' begreep dat het toch wel echt in het belang van
het land was, dat
het CDA met de VVD een 'werkbare meerderheid' zouden behalen...
Het VARA-discussie-programma
Het Lagerhuis biedt in de aanloop naar de
verkiezingen, om de beurt de belangrijkste lijsttrekkers de kans
om mee te
discusseren in hun 'gewone mensen-panel'. Deze week zaten Jan-Peter
Balkenende
en Thom de Graaf er. Ik heb er even naar gekeken, maar het toen
weer afgezet, om
dezelfde reden waarom ik er eerder nooit in ben geslaagd om een
hele uitzending
van dit programma te zien:
Die 'gewone mensen' bewijzen er namelijk week op week... ook
al weten ze dat
ze die zaterdagavond er weer moeten zitten en welke onderwerpen
er komen,
dus ze kunnen zich voorbereiden...
waarom er beroepspolitici bestaan...
Veel mensen kwamen er pas achter toen de LPF er zo'n rotzooi
van maakte:
POLITIEK IS EEN VAK!
en het hebben van goedbeargumenteerde meningen dus blijkbaar
ook...
Bovenstaande
alinea nalezend, verbaas ik mij weer over mijzelf, of beter gezegd:
over wat het afgelopen jaar met mij heeft gedaan.
Wat een elitaire denkbeelden voor iemand die jarenlang zoiets
als
'basisdemocratie' verdedigde...
Zondag 5 januari
2002
Vanochtend ontving
ik een e-mail van Noortje uit India.
Terwijl ik mij hier 20 uur per dag zorgen zit te maken over mijn
slaaptekort
en de kromme zinnen die ik als gevolg daarvan neertyp....
terwijl ik maar dub over mijn keuze bij de komende verkiezingen,
waarbij ik
uiteindelijk maar één stem op miljoenen stemgerechtigden
heb...
terwijl mijn wereld deze weken niet groter meer lijkt dan deze
werk- en slaapkamer
en datgene wat hier op de schermen van de computer en de tv verschijnt....
vertelt zij per e-mail, met een aanstekelijk enthousiasme, over
haar rondreis
aan de andere kant van de wereld...
Ondanks dat haar geld en travellercheques werden gestolen, ondanks
verzwikte
enkels, treinen met 5 uur vertraging en de wonden en een hersenschudding,
die
ze opliep, toen ze na een slapeloze nacht door een glazen deur
heen liep...
Kom op rob, sta
eens op!
Er is meer in deze wereld dan jouw verkiezingsdagboek!
Doe tenminste die gordijnen eindelijk eens open!
Wat? Het... het
sneeuwt buiten?!?!??!!
O O DEN HAAG
Waar in Nederland
de politici en ex-politici elkaar dezer dagen voor elke microfoon
en camera verdringen, slaagt O O Den Haag-ex-lijsttrekker en
kunstschilder Peter
Klashorst er in om, via het buitenland, toch het origineelst
in het nieuws te komen:
Hij is Gambia uitgezet omdat hij daar obscene schilderijen zou
hebben gemaakt.
Toen O O Den
Haag zich inschreef voor de tweede kamerverkiezingen,
leek het in eerste instantie eerder een ludieke actie dan een
serieuze politieke partij.
Als je hun standpunten en activiteiten echter beter bekeek, waren
ze eigenlijk gewoon
het linker spiegelbeeld van het rechtse simplisme dat zich 'nieuwe
politiek' noemt.
Waar een Herman
Heinsbroek zich bij zijn villa aan de mediterrane kust van Zuid
Europa
liet interviewen, om te vertellen dat-ie zich zorgen maakte over
de Nederlandse politiek,
was Klashorst van plan om campagne te gaan voeren vanuit... Afrika.
Waar de Nieuwe
Politici het liefst alle kunstsubsidies zouden afschaffen
onder motto's als "gewone mensen snappen toch niets van
kunst" en
"subsidies maken mensen lui", wilde O O Den Haag kunstenaars
juist
in het middelpunt van het dagelijks leven plaatsen. In hun verkiezingsprogramma
schreven ze zelfs: "Zij (= kunstenaars) kunnen een belangrijke
rol spelen bij nijpende
vraagstukken als veiligheid, communicatie, tolerantie en integratie.
Wetenschappelijk
is aangetoond dat kunst veiligheidsbevorderend werkt. Wij onderschrijven
deze uitkomst."
Waar De Nieuwe
Politiek dacht de illegalenproblematiek op te lossen, door de
grenzen helemaal te sluiten, stelde Klashorst voor om de grenzen
juist open te gooien.
"Als iedereen hier mag komen wonen, zijn er vanzelf ook
geen illegalen meer."
(Persoonlijk
ben ik het theoretisch gezien helemaal eens met dit standpunt:
op basis van het toeval dat ik in één van de rijkste
en leefbaarste landen op
aarde ben geboren, kan ik onmogelijk iemand anders verbieden
om hier
naartoe te komen, omdat-ie toevallig pech had met zijn of haar
geboorteplek...
maar... praktisch gezien is juist dit standpunt voor mij een
reden om nooit in
de politiek te gaan: Ik kan geen enkel vreemdelingenbeleid verdedigen)
Op maandag 23
december meldde een persbericht dat O O Den Haag niet
mee zal doen aan de komende verkiezingen. De reden was van een
herkenbare
Nieuwe Politiek-knulligheid: Hun lijsten met ondersteuningsverklaringen
waren verkeerd ingevuld en daarom ongeldig verklaard...
GroenLinks stelt voor om ministers voortaan een proeftijd van
100 dagen
te geven. Femke Halsema twijfelt echter nog over de benaming
voor deze
nieuwe maatregel: 'Heinsbroek-hindernis of Bomhoff-barrière'.
Maandag 6
januari 2003
Op Nederland
1 is er een herhaling van Netwerk, met een debat tussen
Balkenende en Marijnissen.
Balkenende verdedigt dat de kinderbijslag niet inkomensafhankelijk
zou
moeten zijn, omdat deze regeling volgens hem geen middel voor
inkomenspolitiek is, maar een signaal aan mensen, dat het goed
is om
kinderen te krijgen.
Toch een vreemd standpunt voor de premier van een kabinet dat
beweert
dat Nederland al ongeveer overbevolkt zou zijn...
Persoonlijk heb ik het altijd al een groot sociaal onrecht gevonden,
dat
mensen die een kind nemen, kinderbijslag krijgen, terwijl mensen
die
een hond nemen, hondenbelasting moeten betalen.
Marijnissen klungelt
in het debat met de cijfers. Later zou hij toegeven
dat-ie niet wist welke hij moest gebruiken: De oude cijfers uit
hun verkiezings-
programma of de nieuwe cijfers, die ze later die week zouden
presenteren.
Toch is het niet de eerste keer dat hij in moeilijkheden komt,
als het om
de cijfers gaat. Hij is iemand van de politieke hoofdlijnen.
Daarin schuilt
zijn kracht: Het op ideologische gronden becommentariëren,
wat door
technocraten als beleid berekend is. Maar als-ie ooit zal wilen
regeren...
goed beleid bestaat uit meer dan mooie woorden.
Bij een herhaling
van het journaal, zijn er beelden van een VVD-bijeenkomst,
waarbij met grote borden wordt gezwaaid, waarop staat 'Zalm For
President!'
Goh, dan heb ik als republikein toch ineens bondgenoten uit een
onverwachte hoek. Maar of het nou zo'n vooruitgang is om Beatrix
als
staatshoofd in te ruilen voor Gerrit Zalm...?
Femke Halsema
is te gast bij Goedemorgen Nederland.
Goedemorgen? Nu al? Shit: Al weer een bijna slapeloze nacht.
Uit RTL-Boulevard
komt het grote nieuws van deze dag: Mat Herben
blijkt inderdaad ziek te zijn geworden van de Nieuwjaarsduik...
De PvdA wint
7 zetels in één week in de peiling van SBS6!
Bos heeft zijn partij via Het Debat naar de 35 zetels getrokken.
Aan de ene kant kan ik niet ontkennen dat ik er blij mee ben,
dat het
electoraat blijkbaar naar links opschuift. Bos haalt een groot
deel van
deze virtuele zetels namelijk bij het CDA weg. Toch is het aan
de
andere kant behoorlijk beangstigend, dat het electoraat nog altijd
zo op drift is, dat een winst van 7 zetels, op één
avond, naar aanleiding
van een weinig opzienbarend debat, mogelijk is.
Nu is het Bos, maar wie oh wie is de volgende winnaar, waar iedereen
binnenkort blind achteraan loopt?
Deze avond is
er de eerste uitzending van 'Nederland Kiest' op Ned3.
Jan Marijnissen en Gerrit Zalm zijn er te gast. Op de vraag,
waarom ze
politiek geëngageerd zijn, komen twee typerende antwoorden.
Marijnissen komt met beelden van de oorlog in Vietnam. Bij Zalm
komen er beelden van bankgebouwen in beeld, terwijl hij vertelt:
'Toen ik in 1994 werd gevraagd om...'
Gerrit Zalm en
politiek engagement... Ooit schijnt hij een korte tijd een
zeer geëngageerd lid van de PvdA te zijn geweest. Vervolgens
was hij
jarenlang een kleurloze ambtenaar, wiens hele wereld bestond
uit zijn
eigen carrière. Tot hij zich zo ver omhoog had gewerkt,
dat hij opviel en
Frits Bolkestein besloot om hem te vragen als minister van financiën.
En nu wordt van
hem verwacht de rechts populistische leider van
de VVD te zijn...
Als minister was hij erg populair, mede omdat hij, tussen alle
zwaarmoedig
kijkende politici, meestal de enige was die een lach op zijn
gezicht had.
Maar nu hij als lijsttrekker nog veel vaker in de media is en
ALTIJD zo'n
vreemde grijns op zijn gezicht blijkt te hebben, komen veel kiezers
er pas
achter, dat het eeuwige lachen van Zalm geen vrolijkheid, maar
juist een
zenuwtrek is...
Het debat tussen
Marijnissen en Zalm voltrekt zich voorspelbaar. Ik begin
te zappen langs de andere zenders. Studio2: Verkiezingsuitzending.
Nieuws aan tafel: Verkiezingsuitzending. De overige zenders:
programma's
waar ik zeker niet tot de doelgroep behoor.
De verkiezingscampagnes zijn nauwelijks een week bezig en het
begint
me nu al iets te veel te worden... en dan ben ik vergeleken met
de meeste
Nederlanders nog een politieke junk...
Ik kijk Nederlandkiest uit, daarna nog even Van Rossem op Studio2
(hij
vertelt nog nooit met zo veel overtuiging PvdA te hebben gestemd
als bij
de vorige verkiezingen... ik ben jaloers op hem, net als op Arjen,
Bruut
en Raymond, die toen ook op Ad M. hebben gestemd. Zij stonden
in die
burgeroorlog dus aan de goede kant: Het verzet. Helaas was ik
al jarenlang,
lang voor de zieke Hetze, een Melkerthater en kon ik het tegenover
mijzelf
niet maken, om zelfs maar als protest tegen de Hetze op hem te
stemmen...).
Het journaal volgt, met volgens de aankondiging allemaal onderwerpen
die ik
al heb gezien of gehoord.
Gelukkig. Eindelijk geen nieuws meer vandaag...
Ik druk de tv uit en pak het eerste boek dat ik binnen handbereik
heb.
Zomer te Ter Muren.
Dinsdag 7 januari 2003
Zomer te Ter
Muren. Winter te Nijmegen. De lucht is buiten nog donker, maar
het weinige licht van de maan en de lantaarns, wordt eindeloos
weerspiegeld in
de witte laag, van sneeuw en ijs, die de stad bedekt. Ik open
het raam voor wat
frisse lucht en merk dat het buiten even koud is als hier binnen.
Toch heb ik
vannacht zo waar 4 uur achter elkaar geslapen. Een record voor
dit jaar! Applaus!
Het 7 uur journaal
heeft als opener dat Wiegel de VVD-plannen voor de
gezondheidszorg 'stalinistisch' noemt.
Even later volgt er een item over het stalinistische Noord-Korea...
Frans Weisglas
is te gast bij Goedemorgen Nederland. Een jaar geleden
was hij voor mij nog dat rechtse kamerlid, met (naar mijn mening)
weerzinwekkende
ideeën over oorlog & vrede en de Israelisch-Palestijnse
kwestie en daarnaast de
ondervoorzitter van de tweede kamer, die nauwelijks gevoel voor
het debat had
(zie als illustratie: het effe dimme incident met Jan Marijnissen,
wat de SP-leider
nog de titel voor een boek opleverde...).
Nu echter... na een jaar waarin zo veel gebeurde en waarin hijzelf
zich tweemaal
onderscheidde, door recht tegen de VVD-fractiediscipline in,
zich eerst kandidaat
te stellen voor het kamervoorzitterschap (ondanks dat er al een
officiële VVD-
kandidaat in de persoon van Jorritsma was...) en die verkiezing
won... en zich
vervolgens als kamervoorzitter (met naar mijn mening helaas nog
steeds niet
erg veel gevoel voor het debat) inzette voor het eerherstel van
dit hoogste
democratische instituut in Nederland... en zo, wederom tegen
zijn fractie in,
VOOR de motie van wantrouwen tegen Nawijn stemde (toen deze minister
zich tegenover zijn partijgenoten meende te moeten profileren,
door zich
laagdunkend over de kamer uit te laten... niet begrijpend dat
minister dienaar
betekent en dat datgene wat hij dient de tweede kamer is en daarmee
indirect
het Ganse Nederlandsche Volk...) tja... ik moet het toegeven:
Weisglas heeft mijn sympathie volledig gewonnen.
(Het jaar 2002 heeft vreemde dingen met mij gedaan)
Op radio1 is
er zometeen een reportage over de campagne van Haitske van der
Linde.
22 jaren jong, emile ratelband en zijn coupplegers verjaagd bij
LN, dochter van, halfzus van.
Sinds ze Ratelband versloeg bij de verkiezingen om het lijsttrekkerschap
van Leefbaar Nederland, is ze me inhoudelijk gezien echter pas
op één punt opgevallen:
Ze verklaarde in een televisie-interview nog maagd te zijn. Vervolgens
ontstond er een
vreemd soort openbare discussie, over wie er nou in de fout was
gegaan: De interviewer
door zoiets te vragen of de lijsttrekker door te antwoorden op
zo'n 'irrelevante persoonlijke
vraag'.
Maar... was het eigenlijk wel zulke irrelevante informatie?
Het betekent immers wel dat zij dus onbekend is met één
van de grote drijfveren
van de geschiedenis.
Was het bijvoorbeeld ook als irrelevant benoemd, als het niet
over seks maar over
geld zou zijn gaan?
Persoonlijk zou ik als politicus namelijk een heel andere pijnlijke
bekentenis moeten
doen: Het is mij nog nooit gelukt om langer dan 2 weken bij dezelfde
werkgever in
loondienst te blijven...
Of om toch een bekentenis op seksueel gebied te doen (dezelfde
als mijn leeftijdsgenote
kan ik helaas al jaaaren niet meer doen): Mijn grootste angst
is om ooit vader te worden.
Is dit irrelevante
informatie? Of laat dit zien dat ik eigenlijk onbekend ben met
de
drijfveren van de overgrote meerderheid van het Nederlandse electoraat?
Zojuist kwam
ik in bevroren toestand thuis, nadat ik even naar de bibliotheek
was gefietst.
Ik zette de radio aan en hoorde 'vanuit het Havanna aan de Waal,
Nijmegen, is hier...'
Havanna? De bijnaam blijkt te zijn bedacht naar aanleiding van
het stemgedrag van
de modale Nijmegenaar en het daardoor ontstane linkse college
van B&W.
Maar om heel eerlijk te zijn... had ik voor vandaag toch echt
wel een paar linkse
raadszetels in willen ruilen, voor de temperatuur van Havanna...
De lijsttrekkers
van de grote partijen wisselen elkaar per uur af als openers
van
het NOS-tv-journaal. De ene roept iets over de ander. Een uur
later roept die ander
weer iets over die ene. Het volgende journaal verschijnt die
ene nogmaals om iets
over die ander te roepen, maar vervolgens nog iets veel harders
over een andere
ander. Vervolgens verschijnt weer een uur later die andere ander
in beeld en
schreeuwt iets over die ene en in één adem door
ook over een andere andere ander,
vervolgens...
Het hardst wordt degene aangevallen, die het snelst stijgt in
de peilingen. Bij SBS
hadden ze nog maar nauwelijks hun nieuwe peiling openbaar gemaakt
of...
Maxim Verhagen zette in het volgende journaal de aanval in tegen
de plannen van de PvdA...
Robert Pustelnic
Naar 2e aflevering van Het dagboek van een Kiezer
|