terug

Inschikken

Op de Dam is een jonge man bezig publiek te trekken voor een act waarnaar we nog slechts kunnen gissen. Aan de rand van een met krijtstrepen aangeven toneel ligt een in zebrastrepen geschilderde fiets waarvan het moeilijk te beschrijven uitzonderlijk model speciaal vervaardigd lijkt om zijn showattributen te vervoeren. Via een draadloos microfoontje dat voor zijn mond is gemanoeuvreerd en een maat speaker die ook in een huiskamer zou passen, stuurt hij amicale kreten naar het wandelend publiek om ze op te wekken te blijven staan en zijn voorstelling bij te wonen..
We staan al stil, niet eerder zagen we een straatartiest zo te werk gaan en we zijn direct geïnteresseerd in zijn verbale trukendoos.
Die varieert van voor de hand liggend tot snel improviserend en creatief: "mooie hond meneer", "ja mevrouw, houdt u zijn hand maar stevig vast" en vooral: "Blijft u nog even staan, over een paar minuten begin ik met de voorstelling". Soms rent hij ineens als een clown op iemand af. En geeft die een hand, een woord, een gebaar. Hij trekt z'n jasje uit en gooit dat een man die geamuseerd staat te kijken over het hoofd, stoft als een dienstknecht buigend achteruitlopend de straat voor de voeten van een mooi meisje.
Steeds keert ie terug naar een grote, paarsgespoten samsonite koffer waar hij de meest uiteenlopende spullen uithaalt. Zoals een paar zilverkleurige schoenen. Als hij die aandoet zien we ook paarse sokken. Paars is ook de bloes die hij uit de koffer tevoorschijn haalt, stap voor stap, alles even bedaard, verandert zijn outfit en ondertussen blijft hij mensen opwekken te blijven staan.
Als hij volledig is toegerust als showmaker, staan er zeker 100 mensen in afwachting wat dit voor voorstelling gaat worden. Er is een zeer ruime cirkel bereikt, iedereen is langs natuurlijke weg op een plek blijven staan waar vandaan je de artiest goed kunt zien.. Maar de artiest is er niet tevreden mee. Hij legt een podiumrand van een lange ijzeren ketting en begint mensen naar die ketting te trekken. Een paar minuten later staat er een rijtje mensen, inschikkelijk bijna tegen elkaar aangedrukt voor het 'toneel'. Als een menselijke muur, waarachter nu de artiest voor ons schuil gaat. Forcatie van het natuurlijke ruimte laten ..
Juist die comfortabele ruimte i.p.v. met deze hitte op elkaar geplakt zijn maakte de aanvankelijke opstelling zo prettig.
We zijn niet langer geamuseerd en lopen door.

Een zomerse traagheid heeft zich over de stad ontfermd. In de Utrechtsestraat slenteren mensen zodanig over de weg dat trambestuurders hun scherpe waarschuwingen zeer geregeld door de straat laten klinken. De trambestuurder schikt zich en de tram voegt zich in het zomerstrage tempo.

In het Vondelpark passeren we een plek waar honderden skaters zich hebben verzameld. Na een duw van een voorbijgaande skater hoop ik vurig dat ze daar blijven i.p.v. zich op de volle paden te begeven met hun capriolen en we de schaarse ruimte nog zorgvuldiger naar elkaar zullen moeten schikken.
.
Aangekomen bij het Openluchttheater zijn de tribunes al vol (ik mis de artiesten op het podium van een Parade tent die zeggen: 'als iedereen nou even wil inschikken kunnen er nog meer mensen bij') en de ruimte tot het podium bezaaid met mensen die er een picknick van lijken te maken. Er blijven mensen toestromen. Als het licht op het podium aangaat en de voorstelling een aanvang neemt, staan we net niet ingeklemd achter de picknickers.
Als het pauze wordt willen ineens allemaal picknickers van hun plek weg en heel veel mensen met een staanplaats dringen zich naar voren. Ik krijg een paar keer een lichte duw. Maar ook mensen die aan de buitenrand van het veld stonden, zijn in beweging en een deel van die beweging voert langs ons. Het aantal duwen neemt toe. Niemand zegt sorry.
Als aan het eind van de pauze ook nog mensen terug willen naar hun reeds ingenomen plaatsen op de grond, is de frequentie 1 duw per 6 tot 10 seconden. En nog steeds zegt niemand sorry.
Als een meisje dat zich ruw langs me heeft gewurmd en na een paar duwen ongeveer op mijn voeten is genesteld, uitbundig tegen iemand achter me roept, "Kom ook hier!" zeg ik heel hard.
"NEE".
Ze staat geschrokken op, kijkt me vertwijfeld aan.
"Maar.. begint ze aarzelend.
"Nee"", zeg ik weer, "ik kreeg al duwen genoeg".
"Sorry" zegt ze. En aarzelt zichtbaar wat te doen.
"Mens, ga zitten", zegt m'n metgezel.
Ik schik in.

Maar een half uurtje en weer een paar duwen en stompen later wordt het me teveel.
Behoedzaam schuifel ik tussen de mensen door, op zoek naar een vrij stukje groen, buiten het gewoel.
Het gaat langzaam.
Maar ik hoef maar 1 x te zeggen 'Pardon… (mag ik er even langs) "
En slaag erin niemand aan te raken.

Matrja
Augustus 2003