De spiritualiteit van het wandelen

terug	DE SPIRITUALITEIT VAN HET WANDELEN Waarom houden mensen van wandelen? De een vanwege de frisse buitenlucht, de ander om in de natuur te zijn, een derde vooral om er even uit te zijn, uit de dagelijkse sleur van het leven van alledag en zo zijn er nog wel een aantal redenen te bedenken. Van oudsher werd een pelgrimage bij voorkeur wandelend ondernomen en vaak is dat nog het geval. Een verschil met het wandelen om een wandeling te maken is dat de pelgrim een duidelijk doel voor ogen heeft, naast uitgesproken motieven om de wandeling te ondernemen. Een pelgrimstocht is een religieus fenomeen, niet alleen in het katholicisme maar ook in het Boeddhisme en de Islam. Het waar mogelijk maken van een pelgrimstocht naar Mekka behoort tot één van de religieuze plichten van de moslim. In de Griekse oudheid werden pelgrimages gemaakt naar tempels, gewijd aan bepaalde goden en godinnen, al naar gelang het verzoek dat de pelgrim had aan de betreffende godheid. Een bezoek aan het orakel van Delphi kan als een pelgrimstocht worden gezien, maar ook de over heel Griekenland verspreide Asklepions, gewijd aan Asklepios, de god van de geneeskunde, waren veelvuldig het doel van met name zieke pelgrims. Het Asklepion was een combinatie van tempel en hospitaal. Er werden water- en modderkuren gegeven, naast diëten en behandeling met kruiden. Belangrijk onderdeel van de behandeling waren muziektherapie en droomtherapie, waarbij de god van de geneeskunde zelf in een droom verscheen om adviezen uit te brengen over de te volgen behandeling, soms om rechtstreeks zijn genezende werk te verrichten. In Europa werden pelgrimstochten vanaf de middeleeuwen populair, gekoppeld aan de enorme expansie van het katholicisme en de bouw van kerken en kathedralen. Een van de oudste pelgrims- of bedevaartsoorden is de kerk, gewijd aan de heilige Jacobus, in het Spaanse Santiago de Compostela. Volgens overlevering zou hier het gebeente van Jacobus begraven zijn en er zouden wonderbaarlijke krachten vanuit gaan, waaronder genezende. In later eeuwen kwam daar bijvoorbeeld Lourdes bij en ook in ons eigen land kennen we enkele kleinere bedevaartsoorden, bijna altijd gerelateerd aan een kerk in het bezit van een relikwie van een heilige, waaraan bepaalde wonderkrachten worden toegeschreven. Het was en is niet persé noodzakelijk dat een zieke die genezing wil altijd in persoon aanwezig is, maar hij kan zich laten vervangen door een familielid of goede vriend die in zijn plaats de tocht onderneemt. De plaatsvervanger kan dan uit Lourdes een flesje geneeskrachtig water meenemen of andere bijzondere voorwerpen uit het bedevaartsoord. Naast ziekte zijn er andere motieven om op pelgrimstocht te gaan: boetedoening bijvoorbeeld, of om een enigszins ontregeld of ontspoord leven weer op de rails en op orde te krijgen. Juist in deze gevallen maakt de wandeling naar zo'n heilige plaats een belangrijk, integraal deel uit van de totale pelgrimage. Dagelijks kilometers lang wandelen, omringd door de natuur en de stilte, dwingt bijna tot naar binnen keren, tot bezinning en reflectie. Dit laatste is één van de achtergrondgedachten van wat misschien wel één van de meest verborgen t.v.-programma's van de publieke omroep is: De Wandeling. In 39 etappes (en even vele programma's) wordt de pelgrimsroute van Amsterdam naar Maastricht gelopen, steeds met andere deelnemers, soms bekende mensen, maar altijd met een aantal 'gewone' mensen die een bijzonder verhaal te vertellen hebben. Tijdens het wandelen worden gesprekken gevoerd over de diepere dingen van het leven: wat is voor jou de zin van het leven; wat betekent spiritualiteit voor jou; heeft het geloof, de kerk je nog iets te zeggen; wat zijn jouw persoonlijke bronnen van inspiratie? Kortom: de vragen die al wandelend in de natuur spontaan bij de pelgrim op borrelen worden in De Wandeling hardop gesteld en besproken. Oog voor de natuur blijft natuurlijk, al was het maar door de prachtige beelden die worden getoond. Zoals gezegd: De Wandeling is een bijna verborgen programma, waarschijnlijk vanwege de tijdstippen waarop het wordt uitgezonden: vrijdagmiddag rond half 5 en de herhaling op zondag rond half 10. Al klopt dat verborgene wel een beetje met de pelgrimsgedachte: je doet het omdat je het wilt doen. En dat is niet iets om je voor op de borst te slaan April 2002 Harry Fleurke De Wandeling KRO - Nederland 1 Vrijdag 16.30 uur Herhaling Zondag 09.30 uur dewandeling.kro.nl/

DE SPIRITUALITEIT VAN HET WANDELEN

Waarom houden mensen van wandelen? De een vanwege de frisse buitenlucht, de ander om in de natuur te zijn, een derde vooral om er even uit te zijn, uit de dagelijkse sleur van het leven van alledag en zo zijn er nog wel een aantal redenen te bedenken.
Van oudsher werd een pelgrimage bij voorkeur wandelend ondernomen en vaak is dat nog het geval.
Een verschil met het wandelen om een wandeling te maken is dat de pelgrim een duidelijk doel voor ogen heeft, naast uitgesproken motieven om de wandeling te ondernemen.

Een pelgrimstocht is een religieus fenomeen, niet alleen in het katholicisme maar ook in het Boeddhisme en de Islam.
Het waar mogelijk maken van een pelgrimstocht naar Mekka behoort tot één van de religieuze plichten van de moslim.
In de Griekse oudheid werden pelgrimages gemaakt naar tempels, gewijd aan bepaalde goden en godinnen, al naar gelang het verzoek dat de pelgrim had aan de betreffende godheid.
Een bezoek aan het orakel van Delphi kan als een pelgrimstocht worden gezien, maar ook de over heel Griekenland verspreide Asklepions, gewijd aan Asklepios, de god van de geneeskunde, waren veelvuldig het doel van met name zieke pelgrims.
Het Asklepion was een combinatie van tempel en hospitaal. Er werden water- en modderkuren gegeven, naast diëten en behandeling met kruiden. Belangrijk onderdeel van de behandeling waren muziektherapie en droomtherapie, waarbij de god van de geneeskunde zelf in een droom verscheen om adviezen uit te brengen over de te volgen behandeling, soms om rechtstreeks zijn genezende werk te verrichten.

In Europa werden pelgrimstochten vanaf de middeleeuwen populair, gekoppeld aan de enorme expansie van het katholicisme en de bouw van kerken en kathedralen.
Een van de oudste pelgrims- of bedevaartsoorden is de kerk, gewijd aan de heilige Jacobus, in het Spaanse Santiago de Compostela. Volgens overlevering zou hier het gebeente van Jacobus begraven zijn en er zouden wonderbaarlijke krachten vanuit gaan, waaronder genezende.
In later eeuwen kwam daar bijvoorbeeld Lourdes bij en ook in ons eigen land kennen we enkele kleinere bedevaartsoorden, bijna altijd gerelateerd aan een kerk in het bezit van een relikwie van een heilige, waaraan bepaalde wonderkrachten worden toegeschreven.

Het was en is niet persé noodzakelijk dat een zieke die genezing wil altijd in persoon aanwezig is, maar hij kan zich laten vervangen door een familielid of goede vriend die in zijn plaats de tocht onderneemt. De plaatsvervanger kan dan uit Lourdes een flesje geneeskrachtig water meenemen of andere bijzondere voorwerpen uit het bedevaartsoord.

Naast ziekte zijn er andere motieven om op pelgrimstocht te gaan: boetedoening bijvoorbeeld, of om een enigszins ontregeld of ontspoord leven weer op de rails en op orde te krijgen.
Juist in deze gevallen maakt de wandeling naar zo'n heilige plaats een belangrijk, integraal deel uit van de totale pelgrimage. Dagelijks kilometers lang wandelen, omringd door de natuur en de stilte, dwingt bijna tot naar binnen keren, tot bezinning en reflectie.

Dit laatste is één van de achtergrondgedachten van wat misschien wel één van de meest verborgen t.v.-programma's van de publieke omroep is: De Wandeling.
In 39 etappes (en even vele programma's) wordt de pelgrimsroute van Amsterdam naar Maastricht gelopen, steeds met andere deelnemers, soms bekende mensen, maar altijd met een aantal 'gewone' mensen die een bijzonder verhaal te vertellen hebben.
Tijdens het wandelen worden gesprekken gevoerd over de diepere dingen van het leven: wat is voor jou de zin van het leven; wat betekent spiritualiteit voor jou; heeft het geloof, de kerk je nog iets te zeggen; wat zijn jouw persoonlijke bronnen van inspiratie?
Kortom: de vragen die al wandelend in de natuur spontaan bij de pelgrim op borrelen worden in De Wandeling hardop gesteld en besproken.
Oog voor de natuur blijft natuurlijk, al was het maar door de prachtige beelden die worden getoond.
Zoals gezegd: De Wandeling is een bijna verborgen programma, waarschijnlijk vanwege de tijdstippen waarop het wordt uitgezonden: vrijdagmiddag rond half 5 en de herhaling op zondag rond half 10.
Al klopt dat verborgene wel een beetje met de pelgrimsgedachte: je doet het omdat je het wilt doen. En dat is niet iets om je voor op de borst te slaan

April 2002

Harry Fleurke

De Wandeling
KRO - Nederland 1
Vrijdag 16.30 uur
Herhaling Zondag 09.30 uur
dewandeling.kro.nl/