Het futennest is verlaten. De beheerder van het natuurpark waarlangs de vaart loopt met het nest waarin de futen al in januari hun eieren hadden uitgebroed, had ons, wandelaars, nog wel zo gewaarschuwd: "Laat het nest met rust! Ze zullen het al moeilijk genoeg krijgen om de jongen in leven te houden".
We volgden z'n raad op, keken voorzichtig even op afstand en liepen zachtjes door… Ik durfde helemaal nauwelijks te kijken, wetend dat mijn hond interesse heeft voor alles wat mijn aandacht echt weet vast te houden.
Maar nu mag ik kijken, zolang ik wil en mijn hond kijkt ook, maar draait zich snel weer ongeïnteresseerd af.
"Vier eieren waren het"zegt een dame die in scootmobiel de treurige waarneming woorden probeert te geven.
"Drie kwamen er uit, maar gisteren waren er nog maar twee jongen".
"Dat is niet zo vreemd voor een fuut toch? Ze hebben geen plek voor drie jongen op hun rug. Hoe groter de jongen worden hoe vaker je nog maar 1 jong op hun rug ziet."
Ik had de kleintjes een paar dagen geleden gezien. Maar was niet in staat te tellen. De hoog opgeheven vleugels van moederfuut beschermden haar jongen zo goed dat je geluk moest hebben om hun kopjes tegen haar nek te zien bewegen.
We wisselden ideeën uit waar de futenfamilie gebleven kon zijn. En waarom ze weg waren.
Hadden mensen de waarschuwingen van de beheerder in de wind geslagen?
"Hier kon niemand iets aan doen,"zei de vrouw in de scootmobiel.
En ze vertelde hoe ze gezien had dat gisteren pal bij het nest het een drukte van belang was met politie, ambulance en veel mensen.
"Ze hadden geen haast met het wegdragen van de brancard," vertelde ze, "nou dan weet je het wel."
In een flits dacht ik aan de man die een half jaar geleden een hartaanval had gehad, kort nadat hij zijn dagelijks bezoek aan het park had gebracht. "Zo zat ik op de fiets en zo werd ik wakker in het ziekenhuis,"vertelde hij later. Dat daar een paar dagen tussen zaten was hem ontgaan en alleen zijn blauwe borstkas was voor hem een herinnering aan dat ze hem hadden moeten reanimeren.
Zou hij.. met z'n camera in de aanslag bij het futennest..?
Nee, de vrouw in de scootmobiel wist niet wie de ongelukkige was. Ik bedacht dat als hij het was, hij niet echt ongelukkig kon zijn geweest, met de futenfamilie voor zijn lens.. Fotografie en vooral in dit natuurpark, was zijn lust en zijn leven.
Het gesprek nam een voorspelbare wending. Ja, we zijn mensen van de dag. En we mogen niet klagen, zelfs als je nog maar een beetje kan lopen en de scootmobiel gebruikt om energie te sparen.
Ik denk aan het persbericht dat me vanmorgen opviel *);
Over hoe we mensen die niet meer aan de samenleving deel kunnen nemen, wegstoppen in tehuizen. Zodat we ze kunnen vergeten. Vooral mensen die alles vergeten. Deze dementen zijn in een beeldboek aan de vergetelheid onttrokken. De samenstellers van het boek willen ons duidelijk maken dat we, nu we met z'n allen steeds ouder worden, een grens bereikt hebben met tehuizen bouwen om zorgbehoevenden in te kunnen vergeten.
Mijn moeder zit nu in zo'n tehuis en mijn vader zoekt haar elke dag op… Meestal is hij slechts 1 van de minder dan een handvol bezoekers...
De vrouw in de scootmobiel zegt: "Als je in zo'n tehuis woont, kun je misschien wel merken hoe je geleefd hebt. Immers, om zo iemand te bezoeken, heb je niet meer dan de herinnering aan de liefde die je daarvoor deelde. En die maakt dat je op bezoek blijft gaan. Slechts die herinnering."
Als fuut kun je vier eieren uitbroeden, maar uiteindelijk met nog maar 1 jong op je rug rondzwemmen.
Als mens kun je vele nazaten grootbrengen, ontelbare vrienden maken, maar als de aftakeling begonnen is, wordt je afgerekend op de wezenlijke, gedeelde liefde.
En dan nog moet je hopen dat die liefdes niet liever vergeten...

Gisteren is er misschien iemand met liefde voor futen overleden.
We weten niet wie het was.
De futen zijn weg sedert alle commotie.
Waar zouden ze zijn gebleven?
Misschien was het gewoon.. de tijd voor futen.. om te vertrekken.



Marja Oosterman

23 februari 2008


Foto fuut: Vogelbescherming Nederland
Foto leeg futennest: Francis van Boxtel

*) over het boek 'Vergeten Heden'