terug |
Het enige antwoord op lijden
Zondagochtend. 'k Ben op visite bij m'n ouders om te genieten van de
luxe van een televisie. Bizar genoeg voelt het voor mij al bijna
onwerkelijk dat de meeste mensen echt gewoon tv, internet en warm
water thuis hebben! Niets voor mij. Maar in Vrije Geluiden treedt
vandaag een groepje Vrienden op, dus ik zit net als vroeger aan de
buis gekluisterd.
De Vrienden spelen onder meer Sjostakovitsj, Bartok, Messiaen en een
stuk van Max Knigge zelf en doen het fantastisch. Tussen hun
inspirerende optredens door ontspint zich een gesprek over het waarom
van muziek maken. Het is een vraag die mij ook vaak gesteld wordt. De
presentator oppert dat het misschien gewoon leuk is. Natuurlijk is het
"leuk". Voor mijn leeftijdsgenoten en mij is alles "leuk" en anders
doen we het liever niet.
Maar Daria, de mooie dochter van mijn lieve lerares Russisch, gaat er
resoluut op in. Leuk is niet het goede woord. Muziek is niet alleen
maar "leuk". Muziek is noodzakelijk. Ik ben het helemaal met haar
eens, net als de rest van de Vrienden.
Dan laat mijn penvriendin Cathelijne een foto zien van zichzelf als
10-jarige. Haar ouders en zij in een fabriek, om haar eerste vleugel
uit te zoeken. Het kleine meisje op de foto straalt verlegen. Haar
glimlach gaat veel dieper dan leuk.
Maar wat is het dan, dat muziek voor ons zo noodzakelijk maakt? Op
school heb ik ooit geleerd over de drie basisbehoeften van de mens:
eten, drinken en een dak boven je hoofd. Dat zal ongetwijfeld kloppen,
maar ach, voor een mooi concert of dagje raku stoken wil ik best een
maaltijd overslaan of een nachtje onder de sterren slapen.
Ergens diep in mij huist een rotsvast besef. In Reizigers woorden: "Ik
moet creëren". Een betere omschrijving is er niet. Ik moet creatief
zijn, zinvolle dingen scheppen. Spelen, schrijven, componeren,
knutselen en mijn tijdschrift maken. Anders ga ik dood. Volgens mij
voelen de Vrienden het precies zo, maar hoe kan het dat ik zoiets
irrationeels zo zeker weet?
Samen met een ander pennemaatje, laat ik hem Denkertje noemen, buig ik
me over dit raadsel. Zijn visie? "Het enige echte antwoord op lijden
is schoonheid want alleen schoonheid kan zin geven aan lijden. Wat
maakt alle ellende in de geschiedenis draaglijk? De kunst. Dat wil
niet zeggen dat mensen in nood niet geholpen moeten worden en dat het
heel goed is dat er mensen zijn die hun leven daaraan geven maar het
verzacht alleen pijn en lijden, het geeft er geen betekenis aan, dat
kan alleen kunst."
Hoeveel gelijk kan iemand hebben? Voor Denkertje is filosofie
levenskunst, zoals muziek dat is voor gelijkgestemde zielen als Daria,
Felicia, Cecilia, Arno, Cathelijne en Max. En voor mij?
Door in een blokhut te gaan wonen en Encore! Magazine te maken krijg
ik heus mijn vader niet meer uit het ziekenhuis. Maar de muziek van de
Vrienden is troostrijk en mijn eigen verdriet inspireert mij weer om
verder te gaan. Ik weet het zeker: ik "moet" de Sonate in D van Willem
Defesch leren spelen, keramiek maken voor mijn vader en dit stukje
schrijven voor u, voor wie muziek vast ook veel meer is dan alleen
maar "leuk".
Martine Mussies
De Jong Talent aflevering van Vrije Geluiden is ook on-line te
bekijken via
Encore! Magazine
|
|